Wpływ na osobowość dziecka
To jak dziecko radzi sobie w życiu i jakie zachowania przejawia, jest kształtowane przez trzy podstawowe czynniki. W zależności od etapu rozwoju człowieka, w danym momencie jedne mają większy wpływ, a inne mniejszy. Młody człowiek podejmuje decyzje w zależności od swoich doświadczeń oraz oczekiwań jakie się przed nim stawia.
Temperament
Jest to jedyny czynnik, na który rodzice nie mają wpływu. Nie ma dowodów naukowych na to, że postępując według jednych czy drugich reguł, możemy zmienić temperament dziecka. W zależności od stosowanych przed nas pochwał, nagan, czy kar, możemy ograniczać lub wzmacniać pewne zachowania przejawiane przez dziecko, jednak na podstawowe bodźce nie mamy wpływu.
Uzdolnienie
Jeśli analizujemy osobowość dziecka, to uzdolnieniem nie nazywamy tego, że dziecko umie ładnie rysować czy śpiewać. Jako zdolności dziecka w zakresie profilu psychologicznego należy nazywać umiejętności radzenia sobie w sytuacjach nowych (pierwsza wizyta w przedszkolu, pierwszy zawód miłosny, pierwsza kara, pierwszy krzyk) oraz sytuacjach trudnych (różnego rodzaju sytuacje powodujące u dziecka stres – od zbicia szklanki, po śmierć bliskiej osoby).
Środowisko
Czy dziecko ma „odpowiednich” kolegów? Czy towarzystwo dziecka woli raczej wspólnie słuchać muzyki i oglądać filmy, czy raczej wychodzić wieczorami, wracać późno i zasadniczo nie wiadomo co robi? Na pewnym etapie rozwoju wpływ środowiska przewyższa znacznie wpływ rodziców, zwłaszcza w okresie dorastania (później wpływ rodziców rośnie, ale nigdy nie do poziomu, który był wcześniej).
A rodzice?
Rodzice mają przede wszystkim wpływ na wszystko – prócz temperamentu. W początkowych latach (powiedzmy do okresu dojrzewania) jest to wpływ, który można określić jako znaczny, potem stopniowo się zmniejsza. Ważne jednak jest, aby w okresie, kiedy wpływ jest największy, jak najmocniej wpłynąć na pozostałe czynniki – na uzdolnienie oraz środowisko. Jeśli w porę odpowiednio ukształtujemy naszą pociechę, pośrednio będziemy mogli wspierać ją zawsze, kiedy będzie tego potrzebowało, czy to poprzez otoczenie, które mu stworzyliśmy, czy poprzez umiejętności, których je nauczyliśmy.
